Werken aan kwalitatieve, veerkrachtige en toegankelijke open ruimte
Het open ruimte project ‘Zuidrand, open en beleefbaar’, werkt in een breed partnerschap van overheden en verenigingen aan de identiteit en het streekgevoel van de Zuidrand, aan het toegankelijk en beleefbaar maken van natuur en landschap en open ruimte tot in de woonkernen. De coördinatie van het project ligt bij de provincie Antwerpen.
De Zuidrand heeft potentieel om uit te groeien tot een regionaal park van forten en kasteeldomeinen met daartussen een diverse open ruimte waar landbouw, natuur, erfgoed en recreatie hand in hand gaan.
Dit doen we door in te zetten op:
- Duidelijke streekidentiteit en promotie
- Permanent samenwerkingsverband tussen partners
- Inzetten op samenwerking tussen overheden en kernspelers (landbouw, natuur, erfgoed, recreatie en toerisme)
- Behoud en versterken van de aanwezige stadslandbouw
- Versterken van een fijnmazig groenblauw netwerk
- Uitbouwen van onroerend en cultureel erfgoed
- Uitbouwen van het toeristisch-recreatief potentieel
- Uitbouwen van een fijnmazig netwerk van trage verbindingen
Alle informatie over het project vind je hier.
De Zuidrand, een regionaal park met 10 beekvalleien
De Zuidrand is een streek, gelegen ten zuiden van de stad Antwerpen, tussen de Rupelstreek en de Voorkempen en in het zuiden begrensd door de Nete met heel wat potentie om zich te ontwikkelen tot een landschappelijk geheel.
Meer dan de helft van dit gebied bestaat uit open ruimte, opgebouwd uit typische landschappen en een fijnmazig netwerk van waterlopen verweven met landbouwlandschappen, kasteelparken, bosfragmenten, trage wegen en kleine landschapselementen. De aanwezige natuur en bos in de Zuidrand wordt sterk bepaald en gedragen door beekvalleien, waterlopen, akkers, kasteeldomeinen, forten en parken en tuinen. Ze vormen een fijnmazig groenblauw netwerk dat de open ruimte met elkaar verbindt en doordringt tot in de dorps- en stadskernen. De aanwezige landbouw in de zuidrand wordt bepaald door grondgebonden landbouw, veeteelt en glastuinbouw. De landbouw speelt een belangrijke rol als behoeder en medebeheerder van de open ruimte. De aanwezige streekproducten en horecazaken getuigen van een Zuidrand die smaakt. De geschiedenis van de kasteelfamilies, landbouwfamilies en de volksverhalen zoals dat van de bendes, kasteelheren, enz. geven kleur aan de historiek van de Zuidrand.
Het cultuurhistorisch patrimonium in het gebied wordt onder meer gekenmerkt door de fortengordel, die de forten in Wommelgem, Borsbeek, Mortsel, Edegem en Wilrijk verbindt. De kastelen en bijhorende parken en domeinen zoals Solhof en Cleydael in Aartselaar, Hof Ter Linden in Edegem, Altenapark in Kontich, Weyminckhove in Hove, Albertpark in Lint en het kasteel van Boechout zijn typisch voor de streek. Enkele kastelen waren de hoven van plaisantie waar de begoede burgers en adel zich kwam ontspannen. Ook de omgeving met onder meer hoeves zoals de Dieseghemhoeve in Mortsel, maken hier deel van uit. Ander cultuurhistorisch patrimonium zoals de molen in Aartselaar en de stenen molen in Boechout zijn de laatste molens in de Zuidrand die verwijzen naar het graan van de akkers dat verwerkt werd. Kapellen en kapelbomen vertellen over religieuze gebruiken en de grot in Edegem die ook vandaag nog een bedevaartsoord is.
